منهول فاضلاب

منهول فاضلاب چیست ؟

در سیستم‌های فاضلاب برای این که همه قسمت‌های فاضلاب به هم متصل شوند و در نهایت نیز به یک مسیر وارد شوند از منهول فاضلاب استفاده می‌شود و در بین خطوط انتقال فاضلاب نصب می‌شود و کاربردهای بسیار زیادی دارد. از جمله کاربردهای منهول می‌توان به دسترسی سریع سریع تر با دستگاه مکنده ( ساکشن ) اشاره‌کرد. در ادامه بیشتر درباره کاربردهای منهول و انواع منهول بتنی منهول آجری و منهول پلی اتیلنی بحث خواهیم کرد.

انواع متریال تولید یا ساخت منهول فاضلاب

متریال بکار رفته در تولید منهول ها با توجه به کاربرد متفاوت بوده و به شرح ذیل میباشد:

منهول های بتنی پیش ساخته

منهول های بتنی ساخت درجا

منهول آجری (با استفاده از ملات)

منهول های GRP

منهول پلی اتیلن

همچنین درپوش منهول ها نیز از جنس پلی اتیلن , فولاد , چدن و… است.

تفاوت منهول‌های پلی اتیلنی با منهول‌های سنتی بتنی

منهول‌های پلی اتیلنی دارای مزایای قابل توجهی نسبت به منهول‌های سنتی هستند که از آن جمله می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود: ۱- صرفه جویی هزینه‌های اجرا منهول‌های پلی اتیلنی در مقایسه با منهول‌های بتنی. ۲- صرفه جویی در زمان و سهولت جاگذاری و نصب. ۳- منهول‌های پلی اتیلن مقاوم در برابر حلال‌ها و گازهای شیمیایی می‌باشند ۴- منهول‌های پلی اتیلن نیاز به ماشین آلات سنگین در موقع اجرا ندارد ۵- منهول‌های پلی اتیلن دارای عمر طولانی بهره‌برداری، مخصوصاً در مناطق مرطوب می‌باشند ۶- سهولت در امر نگهداری با توجه به سطوح صاف و منظم در بدنه منهول‌های پلی اتیلن. ۷- آب‌بندی کامل شبکه و جلوگیری از ورود فاضلاب به آب‌های زیر زمینی و بالعکس به جهت آب‌بندی کامل منهول‌های پلی اتیلنی ۸- امکان افزایش طول منهول پلی اتیلن حتی پس از اتمام پروژه.

و نیز:

1. با توجه به زلزله خیز بودن ایران این نوع منهول پلی اتیلنی به علت انعطاف‌پذیر بودن با حرکت‌های کوچک زمین سازگار است و در نتیجه در اثر حرکتهای کوچک ترک نخورده و درزدار نمی‌شود در حالیکه منهول بتنی ترد و شکننده و در مقابل حرکات زمین غیر مقاوم می‌باشند.

۲. در منهول پلی اتیلنی ترانشه به آسانی در یک روز باز و بسته می‌شود و این به معنای جلوگیری از اتلاف وقت و کاهش زیاد در صرف هزینه‌است در حالیکه برای نصب منهول بتنی زمان و تجهیزات زیادی اعم از نیروهای انسانی و دستگاه‌های پر هزینه نیاز است که این به معنای اتلاف وقت و انرژی و هزینه فراوان است.

۳. منهول پلی اتیلنی سبک است و نصب و حمل و نقل آن به راحتی صورت می‌گیرد در ضمن از تجهیزات کمتری برای قرار دادن منهول در موقعیت مناسب استفاده می‌شود در حالیکه منهول‌های بتنی سنگین هستند و نصبی دشوار دارند که این نصب مستلزم تجهیزات پر هزینه و پر دردسر است.

۴. سطوح کاملاً صاف منهول پلی اتیلنی مانع چسبیدن مواد به دیواره‌ها می‌شوند. این منهول در مقابل کثافات خشن ناشی از تخلیه‌های خانگی و تخلیه‌های صنعتی و... مقاوم است در حالیکه سطح منهول بتنی خش دار می‌شود بنابراین زباله‌های خانگی و صنعتی و... به دیواره‌ها می‌چسبند.

جنس بدنه منهول فاضلاب

جنس بدنه منهول پلی اتیلن اصولا پلی اتیلن دوجداره (اکستروژن) – HDPE100 – EX3 و یا پلی اتیلن گرید 3840 یا تکجداره (روتاری) می باشد که بمنظور دسترسی متخصصین به شبکه های جمع آوری و انتقال فاضلاب در زیر زمین مورد استفاده قرار می گیرد.

پلی اتیلن دارای دانسیته بالا و استحکام مناسب، وزن پایین و انعطاف پذیری بالایی میباشد. این مزایا باعث شده تا امروزه استفاده از آن در بخش آب و فاضلاب بسیار بیشتر شده و پاسخدهی بسیار خوبی داشته باشد.

تقسیم‌بندی منهول‌ها را باید با توجه به محل کاربرد آن به دو دسته خلاصه نمود. منهول‌های با قطر کم مورد استفاده در خطوط فرعی شبکه به دلائل زیر

• قطر لوله‌ها کم است

• دبی جریان کم است

• تعداد لوله‌های وارده ممکن است زیاد باشد.

منهول فاضلاب با قطرهای بالا مورد استفاده در خطوط اصلی شبکه به دلائل زیر

• در خطوط اصلی و خطوط انتقال

• قطر لوله‌ها زیاد است

• دبی جریان بالا است

• تعداد لوله‌های وارده محدود یا یکی است.

با توجه به نوع کاربرد می‌توان این منهول را از نظر مواد اولیه ساخت به شکل زیر خلاصه نمود:

• منهول‌های بتنی پیش ساخته(منهول سنتی)

• منهول‌های بتنی ساخت درجا(منهول سنتی)

• منهول آجری به همراه ملات

• منهول‌های GRP

• منهول‌های پلی اتیلنی(Polyethylene Manhole)

استانداردهای لازم برای انتخاب منهول فاضلاب

منهول فاضلاب باید در عین سبک بودن، مقاومت فیزیکی بسیاربالایی را داشته باشد.

لایه داخلی منهول باید روشن و صیقلی باشد.

جنس منهول باید مقاومت بسیارزیادی را در برابر اسید و باز داشته باشد تا در هنگام مواجهه شدن با این موارد دچار خوردگی نشود.

خاصیت نفوذ ناپذیری منهول فاضلاب باید به حداقل میزان باشد .

جنس منهول باید به صورتی باشد که از واردشدن فاضلاب به داخل آب‌های زیرزمینی جلوگیری کند.

دریچه فاضلاب باید به صورتی باشد که در برابر زلزله و مواردی نظیر این موارد مقاومت بالایی داشته باشند

قسمت های اصلی یک منهول فاضلاب:

محفظه یا حلقه و لوله دایره ای عمودی است. منهول در عمق و اندازه های مختلف موجود می باشد.

منهول ها عمدتاً در فاصله 0.5 متری از خطوط حاشیه جاده قرار دارند. آن ها طوری ساخته شده است که از خطوط عبور و مرور ماشین ها دور باشند.

روکشهای منهول پلاگین است که از منهول در برابر هرگونه دسترسی غیرمجاز محافظت می کند.

مدل روکش های منهول فاضلاب:

روکش های مورد استفاده برای منهول ها می توانند مستطیل، مربع یا دایره شکل باشند. و جنس مواد آن میتواند از بتن پیش ساخته، مواد کامپوزیت یا هر ماده پلاستیکی تقویت شده باشد.

هدف از منهول فاضلاب چیست؟

معمولاً منهول هایی وجود دارد که در فاصله های مختلف در پایین سیستم زهکشی قرار دارند تا حداکثر دسترسی را فراهم کنند. اگر یک منطقه صاف است و دیگری مسدود شده است، منهول نزدیک به موضوع را می توان بلند کرد و بررسی کرد و هر کار لازم مانند جت آب با فشار بالا را می توان برای رفع مشکل انجام داد.

اگر آب در امتداد لوله در جریان باشد و سپس متوقف شود یا به عقب برگردد، می توان با برداشتن منهول ها و نظارت بر سطح آب، محل مشکل را تایید کرد. اگر سطوح بالا باشد، نشان می دهد که مشکلی در این نزدیکی وجود دارد که نیاز به تعمیر دارد.